เป้าหมายของการพัฒนาเทคโนโลยีอวกาศ ไม่ใช่แค่เพียงการความตื่นเต้นทางวิศวกรรมศาสตร์ หากแต่ว่าคือการทำให้ประชากรโลกมีชีวิตที่ดีขึ้น ตลอดครึ่งทศวรรษที่ผ่านมาเกิดเปลี่ยนแปลงมากมายในชีวิตของเราในทางที่ดีและสะดวกสบายมากยิ่งขึ้น โดยมีเบื้องหลังที่เกิดจากการสนับสนุนด้วยเทคโนโลยีอวกาศ บทความนี้เราจึงได้รวบรวมข้อมูลสถิติที่น่าสนใจเกี่ยวกับคุณค่าของเทคโนโลยีอวกาศต่อมวลมนุษยชาติที่จัดทำโดยสมาชิกกลุ่ม Global Future Council on Space Technologies 2019-2020, World Economic Forum แบ่งเป็น 5 หัวข้อดังต่อไปนี้

เทคโนโลยีอวกาศเพื่อการพัฒนาอย่างยั่งยืน

• องค์การสหประชาติ ระบุเทคโนโลยีอวกาศสามารถสนับสนุนการดำเนินงานตาม แผนการพัฒนาโลกเพื่อความยั่งยืน (SDGs)
• เกือบทุกข้อของแผนการพัฒนาโลกเพื่อความยั่งยืน (SDGs) สามารถใช้ประโยชน์จากเทคโนโลยีอวกาศได้
• ที่ผ่านมา ดาวเทียมสื่อสาร เป็นส่วนสำคัญที่ช่วยให้ความเร็วการส่งข้อมูลผ่านเครือข่ายอินเทอร์เน็ตในทวีปแอฟริกาเพิ่มขึ้นจาก 88 Gbps ในปี 2015 เป็น 255 Gbps ในปี 2018 หรือเพิ่มขึ้นประมาณ 300%
• ดาวเทียมมากกว่า 100 ดวงได้ถูกส่งขึ้นสู่ ห้วงอวกาศ เพื่อภารกิจศึกษาและติดตามเกี่ยวกับชั้นบรรยากาศของโลก
• จากจำนวนดาวเทียวสำรวจทรัพยากรทั้งหมดที่ส่งขึ้นไปในอวกาศ ปัจจุบันเหลือดาวเทียมเพียง 1 ใน 3 ที่สามารถปฎิบัติภารกิจได้ตามปกติ
• ประมาณ 50% จากทุกประเทศทั่วโลกมีทักษะด้านการประยุกต์ใช้เทคโนโลยีอวกาศ ซึ่ง 1 ใน 3 ของประเทศในกลุ่มนี้ เป็นกลุ่มประเทศที่มีรายได้ปานกลางหรือต่ำกว่า
• เครือข่ายดาวเทียมที่ครอบคลุมทั่วโลกเป็นการเพิ่มศักยภาพในการเชื่อมโยง ผู้คนที่อยู่ในพื้นที่ห่างไกล สู่โลกภายนอก
• ข้อมูลจากดาวเทียม ช่วยหยุด การกระทำที่ผิดกฎหมาย เช่น การลักลอบตัดไม้ทำลายป่า การประมงที่ผิดกฎหมาย และการค้าสัตว์ป่าที่ผิดกฎหมาย คิดเป็นมูลค่า 73,000 ล้านดอลล่า
• คาดการณ์ว่าเทคโนโลยีอวกาศสามารถยกระดับคุณภาพของแผงพลังงานแสงอาทิตย์ได้ประมาณ 30%
• เทคโนโลยีอวกาศนับว่าเป็นแหล่ง ข้อมูลเชิงพื้นที่ เกี่ยวกับแหล่งน้ำ การเกษตร การชลประทานและเทคนิคการทำฟาร์มอย่างแม่นยำ เป็นต้น
• การประยุกต์ใช้ข้อมูลจากดาวเทียมสำรวจทรัพยากร และ ดาวเทียมกำหนดตำแหน่ง มีส่วนช่วยในการพัฒนาแผนที่เรียลไทม์แสดงตำแหน่งผู้ติดเชื้อและกำหนดพื้นที่เสี่ยงโรคติดต่ออย่างทันการณ์

เข้าใจการเปลี่ยนสภาพภูมิอากาศด้วยเทคโนโลยีอวกาศ

• เทคโนโลยีอวกาศมีส่วนสนับสนุนการศึกษาและวิจัยทางเกี่ยวกับ ภูมิอากาศ
• ข้อมูลจากดาวเทียมมีส่วนช่วยให้การตัดสินใจ ทำให้เกิดมาตรการ การแก้ไขปัญหาที่ตรงจุด
• ปัจจุบันมีดาวเทียมมากกว่า 160 ดวงที่กำลังตรวจวัดปัจจัยต่างๆที่เกี่ยวข้องกับการเปลี่ยนแปลงสภาพภูมิอากาศโลก
• มากกว่าครึ่งหนึ่งของตัวแปรด้านสภาพภูมิอากาศสามารถตรวจวัดค่าได้ด้วย เซนเซอร์บนดาวเทียม
• ประมาณ 99% ของการพยากรณ์อากาศ เป็นผลมาจากเทคโนโลยีอวกาศ
• ปัจจุบันนักวิทยาศาสตร์ใช้ข้อมูลจากดาวเทียมหลากหลายรูปแบบในการติดตามการเปลี่ยนแปลงของโลกเรา อาทิ ข้อมูลการสื่อสารผ่านดาวเทียม ข้อมูลภาพถ่ายจากดาวเทียมรายละเอียดสูงถึงรายละเอียดต่ำ ข้อมูลภาพถ่ายจากดาวเทียมแบบเรียลไทม์ เป็นต้น
• ข้อมูลจากดาวเทียมทำให้นักวิทยาศาสตร์ศึกษาและเข้าใจผลกระทบการเปลี่ยนสภาพภูมิอากาศในระดับภูมิภาค ทวีป หรือประเทศได้ง่ายขึ้น
• การวิเคราะห์ข้อมูลจากดาวเทียมเพื่อสนับสนุนการตัดสินใจระดับนโยบาย ทำให้เกิดมาตราการป้องกันความเสียหายหรือเยียวยาได้อย่างมีประสิทธิภาพ ครอบคลุมทุกพื้นที่เสียหายที่แท้จริง
• ข้อมูลจากดาวเทียมทำให้เห็นภาพของผลกระทบที่เกิดขึ้นจากการเปลี่ยนแปลงสภาพภูมิอากาศ นำไปสู่ความเข้าใจต่อภัยคุกคามต่อโลกของเรา

เชื่อมโลกทั้งใบด้วยเทคโนโลยีอวกาศ

• - ดาวเทียมสื่อสารช่วยเปิดโลกใหม่ ให้กับประชากรโลกประมาณ 49% ของกลุ่มคนที่ก่อนหน้านี้ถูกตัดขาดจากโลกภายนอกมาโดยตลอด
• - หลายๆรัฐบาลทั่วโลกต่างมักพึ่งพาดาวเทียมเพื่อการสื่อสารที่ปลอดภัย
• - ในช่วงสถานะการณ์ที่เลวร้าย เช่น การระบาดของโควิด 19 มีการเชื่อมต่อการสื่อสารผ่านดาวเทียมเพิ่มขึ้นมากถึง 70% ทั่วทั้งยุโรปตะวันตก ยุโรปกลาง และลาตินอเมริกา
• - ดาวเทียมสื่อสารมีส่วนข่วยสนับสนุนแผนการพัฒนาอย่างยั่งยืนของสหประชาชาติ (SDGs) ทั้งทางตรงและทางอ้อม
• - ดาวเทียมสื่อสารช่วยย่อโลกให้เล็กลง ด้วยการส่งข้อมูลแบบเรียลไทม์ไปทั่วโลกทุกมุมโลก ถ่ายทอดสดสถานะการณ์ให้เห็นพร้อมๆกัน แบบที่ไม่เคยปรากฏมาก่อน
• - ดาวเทียมสำรวจทรัพยากร ดาวเทียมกำหนดตำแหน่ง และดาวเทียมสื่อสาร ล้วนเป็นเทคโนโลยีที่สำคัญที่ช่วยทำให้งานด้าน การช่วยเหลือผู้ประสบภัยพิบัติ ให้สำเร็จลุล่วงลงได้อย่างรวดเร็วและเข้าถึงทุกพื้นที่
• - การสื่อสารผ่านดาวเทียมเป็นสิ่งจำเป็นสำหรับนักบินและท่าอากาศยานในระหว่างเที่ยวบินข้ามทวีปเพื่อความปลอดภัยตลอดการเดินทาง

โลกที่ปลอดภัยเพราะเทคโนโลยีจากอวกาศ

• เทคโนโลยีอวกาศส่งเสริมทำให้เกิด ความร่วมมือระหว่างประเทศ ซึ่งเป็นสิ่งสำคัญสำหรับโลกแห่งสันติ
• เทคโนโลยีอวกาศช่วยป้องกันการเกิดความเข้าใจผิดและปัญหาการขัดแย้ง ด้วยข้อมูลที่ ทันต่อสถานะการณ์ และก่อให้เกิดความเข้าใจในทิศทางเดียวกัน
• สถานีอวกาศนานาชาติ เป็นตัวอย่างของความร่วมมือระดับนานาชาติที่เห็นได้ชัด ในการที่ร่วมการสานฝันของมนุษยชาติให้มากกว่าความเป็นจริง
• ดาวเทียมนำทางและดาวเทียมสื่อสารกว่า 2,000 ดวงในอวกาศ ทำให้เกิดการเชื่อมโยงสังคมที่อยู่ห่างไกลเข้าด้วยกัน แลกเปลี่ยนเรียนรู้วัฒนธรรมข้ามโลกกันอย่างรวดเร็ว
• ในระยะเวลา 5 ปีที่ผ่านมา จำนวนสมาชิกของ คณะกรรมการสหประชาชาติว่าด้วยการใช้อวกาศอย่างสันติ (COPOUS) เพิ่มขึ้น 25% จนปัจจุบันมีสมาชิกประกอบด้วยผู้แทนจาก 95 ประเทศทั่วโลก นับว่าเป็นหนึ่งในความร่วมมือที่เติบโตที่เร็วที่สุดในกลไกของ สหประชาชาติ
• เป็นเวลากว่า 50 ปีมาแล้วที่ดาวเทียมตรวจสอบเพื่อให้ทุกอย่างอยู่ภายใต้สนธิสัญญาควบคุมอาวุธนิวเคลียร์ เพื่อ ความสันติของโลก
• มากกว่า 53 ปีที่สนธิสัญญาอวกาศ ได้ทำให้อวกาศและโลกเป็นพื้นที่แห่งความปลอดภัยมากขึ้น
• ดาวเทียมสำรวจทรัพยากรจำนวนมากกว่า 600 ดวง ทำให้เรามองเห็นและเข้าใจได้แม้กระทั่งดินแดนอีกซีกหนึ่งของโลก
• ดาวเทียมช่วยให้เกิดการสื่อสารที่ปลอดภัยเพื่อภารกิจทางการทหาร ความปลอดภัยของสาธารณะ และการตอบสนองต่อเหตุการณ์ฉุกเฉินทั่วโลก
• ดาวเทียมอุตุนิยมวิทยา 55 ดวงจากกว่าสิบประเทศ ทำงานร่วมกันอย่างเป็นปึกแผ่น ด้วยการแบ่งปันข้อมูลสภาพอากาศอย่างต่อเนื่อง ปกป้องประชากรโลกจากภัยธรรมชาติ

เทคโนโลยีอวกาศ…พลังแห่งการผลักด้นเศรษฐกิจโลก

• ด้วยศักยภาพของเทคโนโลยีอวกาศสามารถ สนับสนุนภาคธุรกิจ และรัฐบาลได้เป็นอย่างดี
• อุตสาหกรรมโทรคมนาคม อินเทอร์เน็ต การเงิน และอื่นๆ ล้วนพึ่งพา ประโยชน์จากดาวเทียม คิดเป็นมูลค่า 10 ล้านล้านดอลล่า
• มากกว่า 5 พันล้านดอลล่า เป็นมูลค่าเศรษฐกิจในปัจจุบันของสมาร์ทโฟนที่มีเซนเซอร์รับสัญญาณดาวเทียมเพื่อเพิ่มประสิทธิภาพการนำทาง อัพเดทข้อมูลจราจร การติดตาม และการขนส่ง
• 10 ปีที่ผ่านมา สตาร์ทอัพด้านอวกาศ เติบโตขึ้นกว่า 15 เท่า ทำให้เกิดผลิตภัณฑ์และบริการที่เป็นนวัตกรรมใหม่ๆ มากมาย
• 10 ปีที่ผ่านมา ภาพถ่ายจากดาวเทียม มีจำนวนเพิ่มขึ้นประมาณ 30 เท่า เพื่อประโยชน์ต่อการพัฒนาในต้านต่างๆ
• ปัจจุบันสัดส่วนอุตสหกรรมดาวเทียมเชิงพานิชย์สูงถึง 75% ของเศรษฐกิจอวกาศโลก
• ปัจจุบันเศรษฐกิจอวกาศโลกมีมูลค่าสูงถึง 366 พันล้านดอลล่า อันดับหนึ่งคือ ธุรกิจการสื่อสารผ่านโทรทัศน์และวิทยุ

สำหรับประเทศไทยแม้จะยังอยู่ในช่วงเริ่มต้นของอุตสาหกรรมอวกาศ แต่การดำเนินงานที่ผ่านมาในด้านของ การประยุกต์ใช้เทคโนโลยีอวกาศและภูมิสารสนเทศ ได้มุ่งเน้นการแก้ไข ปัญหาเชิงพื้นที่ ตามบริบทแต่ละภูมิภาคของประเทศไทย เพราะ หัวใจสำคัญของการพัฒนา คือความเข้าใจความเดือนร้อนของประชาชนคนไทย เพื่อการเลือกใช้วิธีแก้ไขและข้อมูลสนับสนุนที่เหมาะสม นำไปสู่การแก้ไขปัญหาที่ตรงจุดและช่วยให้ชาวบ้านกลับมามี รอยยิ้ม อีกครั้งหนึ่ง เพราะเป้าหมายอันสูงสุดของการพัฒนาเทคโนโลยีอวกาศไทย คือ การรังสรรค์ให้คนไทยมีชีวิตที่ดีขึ้น

อ้างอิง
Global Future Council on Space Technologies 2019-2020, World Economic Forum. Six ways space technologies benefit life on Earth. Published in September 2020. Accessed via www3.weforum.org

#จิสด้าก้าวสู่ปีที่21 #จิสด้า #GISTDA